Wijze lessen van Lego

Dit verhaal is een deel uit de strategiecase over Nijburg Klimaattechniek die verschenen is in vakblad Installatie van 30 april 2021. Auteur: Ton Verheijen. De complete strategiecase, waarin het ook gaat over prefabricering en BIM, is hier te verkrijgen en lezen.

"Meten is weten. Gissen is missen. Gokken is dokken." Business Unit Manager Alex Walraven van Nijburg Klimaattechniek is gek op tegeltjeswijsheden. Dat komt omdat hij op een 'prettige manier besmet geraakt' is met het virus van perfectionisme. Elk miniem detail op de werkvloer wordt bestudeerd en zo mogelijk verbeterd. Onorthodoxe methodes worden daarbij niet geschuwd. 

De monteurs van Nijburg Klimaattechniek hebben iets met lego. Het spel werd een tijdje geleden uit de mottenballen gehaald toen Business Manager Alex Walraven ontdekte dat de interne bedrijfsprocessen beter, sneller en efficiënter konden. Samen aan de slag met legoblokjes; dat kon zomaar leiden tot nieuwe inzichten in de manier waarop er gewerkt werd. Maar Walraven wilde het personeel die nieuwe inzichten niet opdringen. De monteurs moesten zélf ontdekken wat beter kon. 

In zijn werkkamer in het Groningse Sappemeer vertelt Walraven graag en veel over verbeteren van bedrijfsprocessen: "Als ik hierover begin, hou ik niet meer op." Het balletje ging rollen toen hij aan een van zijn montage-inspecteurs vroeg om het transport van luchtkanalen te filmen vanaf de vrachtwagen op het losterrein tot op de plaats van bestemming op de eerste verdieping. Walraven: "Deze man keek het filmpje terug op zijn laptop en wist niet wat hij zag. Traag, inefficiënt, teveel lopen, noem maar op. "Alex, ik snap niet waarom we dit zo doen", zei hij. Dat was precies wat ik hoopte."

In een complexe organisatie zijn altijd synergievoordelen te behalen en kunnen bedrijfsprocessen altijd beter en slimmer. Walraven, sinds 1989 werkzaam bij Nijburg en in de tussentijd twee keer weggeweest en weer teruggekomen, begon te snuffelen aan het idee van perfectioneren, toen hij enkele jaren geleden een managementtraining volgde bij LearningWaves in Veldhoven. Daar begonnen hem de tegeltjeswijsheden te dagen. Hij vertelt: "Ik werd getriggerd door een heel mooie over management: 'Een goede manager geeft inzicht, niet het antwoord.' Dat was precies wat ik zocht."

Van LearningWaves kreeg Walraven allerlei tools aangereikt om zelf aan de slag te gaan. Daar rolde onder meer het legospel uit als middel om de manier van samenwerken te bestuderen en verbeteren. Walraven zet de bewuste legodoos op tafel: "Kijk, een prachtige helikopter. Ik heb destijds teams van vier man geformeerd. Uit iedere laag van de organisatie nam ik één personeelslid: monteur, werkvoorbereider, projectleider en montage-inspecteur. In de teams gingen twee mensen de helikopter bouwen en twee anderen gingen turven wat er precies gebeurde. Je snapt het al, het begon als een chaos. Ik zei steeds: "Alles is oké." Het was juist goed om tot ontdekkingen te komen. De weerstand om dingen anders te doen moest overwonnen worden. Dat lukte! Na drie of vier keer kostte het bouwen van de helikopter nog maar 30 procent van de tijd."

Een van de conclusies van het spel was dat de monteurs veel meer transporteerden dan ze dachten en juist veel minder monteerden. Die kennis werd vertaald naar de processen op de werkvloer. Dat hoofdstuk begon met een experiment om de monteurs een luchtkanaal nog maar één keer te laten aanraken op de bouw. Wederom werden alle handelingen gefilmd. Eind van het liedje was dat de monteurs het luchtkanaal inderdaad nog maar één keer oppakten. Ofwel: tijdwinst. De montagetijd werd maar liefst 60 procent verkort. Er werd minder gelopen en minder gezocht. De fysieke belasting nam af. 

Eigenlijk is Nijburg Klimaattechniek best een atypisch bedrijf. Op kantoor lijkt het soms wel een hippe startup. Neem de workshops die de monteurs samen doen. Walraven toont de fotoshoot. In een woud van gele briefjes wordt gezocht naar zwakke schakels in de productieketen. Bestudeer de aantekeningen op de flipovers en je komt omschrijvingen tegen als 'prefabverbeterteam' en 'volgorde op kar belangrijk'. Alles draait om efficiency. Om de fysieke belasting voor monteurs te reduceren. Om de lostijd van de vrachtwagens te verkorten. Om de aanvoer op de werkvloer te vergemakkelijken. Om de materialen uit te sorteren en daarmee de zoektijd te verkorten. Et cetera. 

Iedere dag begint voor Walraven online met een Daily Stand met de werkvoorbereiders: "Zij vertellen wat er de dag ervoor niet liep zoals gepland. Vaak gaat het om details. Neem het transport van een willekeurige doos. Ga je daar een hondje, steekkar of rolcontainer voor gebruiken? Of bouw je zelf een kar? Naar dat soort dingen kijken we. Een van de teams is op dit moment bezig met het bedenken van een nieuwe indeling van de bedrijfsbussen. We hadden in iedere bus een andere inrichting. In de bus van je collega weet je nooit waar je moet zoeken. Dus gaan we straks naar een standaardindeling toe."

Nijburg Klimaattechniek is een dochter van de Nijburg Industry Group, waartoe ook Solid Air Climate Solutions (oplossingen voor binnenklimaat) en Velu (klimaattechnische groothandel) behoren. Nijburg Industry Group (250 medewerkers) is een van de weinige luchttechnische bedrijven die alle disciplines in eigen huis heeft: engineering, ontwerp, productie en installatie onder één paraplu. De klimaatinstallaties worden geproduceerd bij Nijburg Products, een fabriek van 20.000 m2 aan de overkant van de straat. Het in de fabrief geconstrueerde maatwerk wordt geïnstalleerd door Nijburg Klimaattechniek (65 vaste medewerkers en zo'n 60 ZZP'ers). De installaties zijn bestemd voor kantoren, scholen, sportaccommodaties, ziekenhuizen, datacenters, winkels en fabrieken.